Chuồn chuồn có tên tiếng anh là DragonFly hay rồng bay. Được vì như một chiếc máy bay chiến đấu của bầu trời. Chúng là loài côn trùng ăn thịt hung dữ và tuổi thọ chuồn chuồn lên đến 4 năm. Vậy bạn có thắc mắc về vòng đờicủa chuồn chuồn hay không? Cùng tham khảo bài viết tiếp theo trong chuỗi bài viết về côn trùng của Cửa Lưới Việt Thống nào.
Contents
Thông tin về loài chuồn chuồn
Chuồn chuồn ( Odonata ) là một bộ côn trùng với 4.500 loài được biết tính tới thời điểm hiện tại. Bộ côn trùng này được chia làm 2 lớp chính là chuồn chuồn ngô và chuồn chuồn kim. Những con côn trùng này thuộc vào bộ chân khớp.
Môi trường sống của chuồn chuồn
Chuồn chuồn là loài côn trùng sống gần ao hồ, sông suối hoặc những nơi có nước. Giai đoạn ấu trùng hay thiếu trùng chúng sống bên dưới nước. Khi trưởng thành chúng trở thành loài côn trùng có cánh sinh sống và sinh sản bên trên mặt nước.
Hệ sinh thái của chuồn chuồn
Sau khi giao phối một thời gian thì chuồn chuồn tiến hành đẻ trứng. Chúng đẻ trứng trên lá cây, mặt nước,…gần ao hồ sông suối. Sau khi trứng nở ấu trùng chuồn chuồn tiến hành quá trình phát triển và lột xác thành chuồn chuồn trưởng thành.
Chuồn chuồn là loài côn trùng săn mồi ăn thịt. Chúng giúp cho người nông dân tiêu diệt sâu bọ một cách hiệu quả. Và chúng cũng là loài thiên địch của rất nhiều côn trùng có hại. Ngoài ra chuồn chuồn còn là một cỗ máy dự báo thời tiết chuẩn xác. Dân gian thường nghe đến 1 câu thế này.
Chuồn chuồn bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng bay vừa thì râm.
Vòng đời của chuồn chuồn
Theo những thông tin cơ bản của chuồn chuồn bên trên. Chúng ta được biết chuồn chuồn là loài côn trùng có vòng đời biến thái hoàn toàn. Chúng tuần tự trải qua 5 giai đoạn phát triển từ trứng trở thành chuồn chuồn trưởng thành. Tuy nhiên Cửa Lưới Việt Thống xin tóm tắt lại thành 3 giai đoạn phát triển chính của chuồn chuồn. Những giai đoạn phát triển của chuồn chuồn bao gồm: Trứng, ấu trùng, chuồn chuồn trưởng thành.
Giai đoạn trứng
Chuồn chuồn đực và chuồn chuồn cái tiến hành giao phối. Sau đó chuồn chuồn cái sẽ tiến hành tìm một loài cây thích hợp để đẻ trứng lên loại cây này. Hoặc giả như không tìm thấy thì chúng sẽ tiến hành đẻ trứng trực tiếp lên bề mặt nước.
Những nơi ao hồ nước sạch sẽ là vị trí mà chuồn chuồn lựa chọn để đẻ trứng.
Giai đoạn ấu trùng
Có thể nói 2/3 quãng đời của chuồn chuồn nằm ở giai đoạn này. Và đây cũng là giai đoạn phát triển lâu nhất của loài côn trùng này.
Nếu bạn muốn thấy thì hãy đến những nơi ao hồ có nước sạch để quan sát. Bạn sẽ thấy có rất nhiều ấu trùng chuồn chuồn đang bơi trong nước.
Hình dáng ấu trùng chuồn chuồn
Hình dáng ban đầu của ấu trùng chuồn chuồn tương tự như giai đoạn nhộng của các loài côn trùng khác. Nếu nhìn kĩ thì bạn dễ dàng nhận thấy chúng tương tự những sinh vật ngoài hành tinh trong phim.
Đôi cánh chưa phát triển hình thành nên 1 cục bứu phía trên lưng. Thân dài với 3 cặp chân khớp dài. Kết hợp với chiếc đầu có cặp mắt to đặc trưng của chuồn chuồn.
Những lưu ý về ấu trùng chuồn chuồn
Một vài lưu ý:
- Chuồn chuồn thường chọn nơi nước sạch và yên tĩnh để đẻ trứng.
- Ấu trùng chuồn chuồn là loài ăn thịt. Thức ăn của chúng là các loài côn trùng có trong nước và cả những ấu trùng chuồn chuồn nhỏ khác.
Giai đoạn trưởng thành
Khi gặp thời tiết thích hợp và đến cuối của giai đoạn phát triển. Ấu trùng chuồn chuồn tiến hành bò lên khỏi mặt nước đậu vào những thân cây. Sau đó chúng sẽ tiến hành dán chặt thân của mình vào thân cây và tiến hành lột xác.
Độ dính của chuồn chuồn cực kì cao. Sau khi chuồn chuồn lột xác thì phần vỏ còn dính chặt vào thân cây một thời gian sau.
Lưu ý:
- Ấu trùng chuồn chuồn rời khỏi mặt nước và trở thành chuồn chuồn trưởng thành vào đầu mùa xuân.
- Nếu giai đoạn lột xác nằm vào khoảng mùa đông thì ấu trùng chuồn chuồn vẫn ở lại mặt nước. Đợi đến đầu mùa xuân thì chúng mới tiến hành lột xác.
Tuổi thọ của chuồn chuồn
Phần này cũng là một trong những nhận định sai lầm về loài chuồn chuồn. Rất nhiều người nghĩ rằng chuồn chuồn chỉ sống được vài ngày, nhưng thật ra tuổi thọ chuồn chuồn lên đến 4 năm.
Chúng ta thường nghĩ chuồn chuồn sống được vài ngày vì phần lớn thời gian của chúng ở dạng ấu trùng. Chúng chỉ dành vài ngày ngắn ngủi của mình trong dạng chuồn chuồn trưởng thành để sinh sản. Nói chính xác hơn chúng dành gần 4 năm tuổi thọ trong lốt ấu trùng. Trải qua từ 8 – 17 lần lột xác để trở thành chuồn chuồn trưởng thành và sống vài tháng.
Để tìm hiểu rõ hơn về tuổi thọ của chuồn chuồn thì Cửa Lưới Việt Thống mạn phép chia làm 2 giai đoạn. Chúng ta cùng tìm hiểu về 2 giai đoạn trong cuộc đời của chuồn chuồn.
Giai đoạn 1
Khi trứng nở ra và ấu trùng rời khỏi vỏ trứng thì chúng ta bắt đầu giai đoạn 1. Đây cũng là giai đoạn chính kéo dài nhất trong vòng đời của chuồn chuồn. Ở giai đoạn này chúng sẽ sống 4 năm trước khi trở nên trưởng thành.
Trong giai đoạn này tuổi thọ chuồn chuồn kéo dài từ 1 – 4 năm. Tại sao lại nói như vậy? Bởi vì trong giai đoạn này ấu trùng chuồn chuồn có thể trở thành thức ăn của rất nhiều loài khác. Hoặc bị chính những ấu trùng chuồn chuồn khác săn thành thức ăn.
Thức ăn của chuồn chuồn là cá nhỏ, ấu trùng côn trùng, nòng nọc,… Chúng sẽ liên tục săn mồi để bổ sung dinh dưỡng cho việc lột xác. Khi đến thời điểm thích hợp thì chúng sẽ tiến hành bò lên bờ và lột xác. Lúc này chúng ta tiếp tục đến với giai đoạn thứ 2.
Giai đoạn 2
Ở giai đoạn này ấu trùng chuồn chuồn bò lên bờ, sau đó dính chặt vào thân cây và tiến hành lột xác. Sau khi lột xác xong chúng chưa thể bay được mà phải chờ vài giờ để cánh thật sự khô thì mới bay được. Lúc này là lúc cực kì quan trọng của chuồn chuồn, vì chúng rất yếu chưa thể bay được. Vì vậy chúng dễ bị các loài săn mồi khác ăn thịt.
Bạn có biết ấu trùng chuồn chuồn có thể tấn công và ăn thịt chuồn chuồn vừa lột xác đấy. Nghe thú vị quá phải không các bạn. Tuy nhiên sau khi cánh khô và chúng bắt đầu bay được thì lại là chuyện khác. Lúc này chúng trở thành những sát thủ săn mồi tàn bạo khét tiếng.
Giai đoạn 2 này không kéo dài lâu như giai đoạn 1. Thời gian lâu nhất là 6 tháng đối với thời tiết thuận lợi ấm áp. Tuy nhiên trong thời tiết lạnh chuồn chuồn chỉ sống được vài tuần.
Như vậy chúng ta có thể kết luận được 1 điều. Tuổi thọ chuồn chuồn cao nhất là 6 tháng và thấp nhất là khi chúng bị loài khác ăn thịt.
Mặc dù chúng ta được biết chuồn chuồn là loài thiên địch của những loài côn trùng gây hại khác. Chúng ăn thịt các loài côn trùng như ruồi, muỗi,… Tuy nhiên do môi trường sinh sống đang dần đô thị hóa nên số lượng chuồn chuồn giảm đi đáng kể. Vì vậy chúng ta cần trang bị cửa lưới chống muỗi côn trùng để ngăn côn trùng xâm nhập vào nhà. Bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình
Những hiểu lầm về chuồn chuồn
Từ trước đến nay có lẽ rất nhiều người đã có những nhận định lầm lẫn về loài chuồn chuồn. Và cũng chính vì vậy mà có rất nhiều người phân vân không biết chuồn chuồn là loài côn trùng có hại hay có lợi. Cùng Cửa Lưới Việt Thống tìm hiểu về 5 hiểu lầm về chuồn chuồn của con người.
Chuồn chuồn chỉ sống được 1 ngày
Đây là hiểu lầm nhiều nhất mà con người dành cho chuồn chuồn. Chúng ta thường nghĩ rằng chuồn chuồn chỉ sống được 1 ngày. Nhưng thực tế vòng đời chuồn chuồn trải qua 2 giai đoạn chính với tuổi thọ chuồn chuồn lên đến 4 năm. Chúng ta nhận định sai lầm như vậy có lẽ do chỉ nhìn thấy chuồn chuồn ở giai đoạn trưởng thành.
Chuồn chuồn là loài xấu xa
Đây là hiểu lầm hoàn toàn sai về loài chuồn chuồn. Thật ra chúng không xấu xa như những gì mà chúng ta tưởng tượng về chúng. Trong lịch sử chuồn chuồn đã bị gán cho những tội danh trầm trọng. Một số nơi trên thế giới còn xem chuồn chuồn là hiện thân của quỷ dữ. Ây đừng nghĩ thế là sai lầm đấy các bạn ạ.
Thật ra thì chuồn chuồn rất hữu ích. Chúng tiêu diệt phần lớn muỗi và bọ gậy cũng như rất nhiều loài côn trùng có hại khác cho nông nghiệp. Vì vậy chuồn chuồn rất hữu ích chứ không xấu xa.
Chuồn chuồn làm phiền vật nuôi và gia súc
Lại một nhận định sai lầm về loài chuồn chuồn của chúng ta nữa rồi. Chuồn chuồn thật ra chẳng quan tâm đến những con vật chúng ta nuôi hoặc gia súc trong chuồng trại. Cái chúng thật sự quan tâm đó là những con côn trùng khác đang bay xung quanh vật nuôi và gia súc. Cụ thể là loài ruồi.
Do vậy khi chúng ta thấy chuồn chuồn đậu trên gia súc thì con người liền nghĩ chúng làm phiền gia súc. Nhưng thực tế phải cám ơn chúng đang săn những con ruồi truyền bệnh cho gia súc đấy.
Chuồn chuồn khâu miệng con người
Không không và không phải đâu. Đây chỉ là câu truyền mà nhiều bậc cha mẹ sử dụng để dọa nạt đứa con hư của họ mà thôi. Thật sự thì chuồn chuồn không có khả năng khâu miệng của con người. Nếu là con nít thì có thể tin sái cổ về những câu chuyện mà cha mẹ chúng kể. Chứ nếu là người lớn chúng ta thì có lẽ cười rồi thôi.
Chuồn chuồn cắn người
Hoàn toàn không có chuyện chuồn chuồn cắn người. Khi giao phối chuồn chuồn cái và chuồn chuồn đực thường dính chặt vào nhau và chúng ta lầm tưởng chúng tấn công. Hoặc ở đuôi chúng có bộ phận sắc nhọn dùng để cắt thân cây đẻ trứng. Chính vì vậy mà rất nhiều người lầm tưởng rằng chuồn chuồn có bộ phận kim đốt.
Chuồn chuồn rất ít khi đe dọa con người, nhưng trong vài trường hợp chúng lầm tưởng con người là thân cây và đẻ trứng. Cho nên con người sẽ lầm tưởng là chuồn chuồn cắn người. Một điều khác nữa là chuồn chuồn không có túi nọc độc nên hoàn toàn vô hại đối với con người.
Bài viết về vòng đời chuồn chuồn cũng như tuổi thọ của chúng. Cùng với thông tin về những hiểu lầm mà con người dành cho chuồn chuồn. Mong rằng bài viết này đã mang lại cho các bạn những thông tin thú vị và hữu ích. Cửa Lưới Việt Thống xin hẹn gặp lại các bạn vào những bài viết tiếp theo về côn trùng.
