Nhạc sóng não (Brainwave music) không phải là một khái niệm mới. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, giai điệu của loại âm nhạc này từng được dùng trong các nghi lễ tôn giáo từ thời đại đồ đồng. Đến thời Hy Lạp, Pythagoras đã tạo ra quy luật âm điệu riêng từ đàn lyre giúp làm dịu tâm trạng nóng giận của con người. Từ đó, âm nhạc được nhìn nhận như một liệu pháp để cân bằng cảm xúc.
Đến năm 1930, khoa học đã xác định được mọi suy nghĩ của con người đều phát ra một dạng sóng đặc biệt. Các nghiên cứu đã đưa ra những kết luận cụ thể hơn vào năm 1960, rằng từng trạng thái tâm lý (ngủ, làm việc, sáng tạo, tập trung, buồn, căng thẳng, …) đều phát ra một loại sóng não đặc thù. Điều này đã mở ra một góc nhìn mới trong việc trị liệu tâm lý khi các chuyên gia có thể dùng tần số đối trọng để cân bằng trạng thái não. Mãi đến thập niên 70, khi sóng âm được mã hóa trên nền kỹ thuật số sơ khai, nhạc sóng não mới thật sự ra đời và ngày càng trở nên phổ biến.
Nhiều năm qua, nhạc sóng não đã chứng minh được hiệu quả trong việc điều chỉnh trạng thái tinh thần và cảm xúc. Dễ thấy nhất là tác dụng chữa bệnh mất ngủ ở người hay bị áp lực, căng thẳng, âu lo. Các bác sĩ tâm lý còn dùng nhạc sóng não để giúp bệnh nhân thả lỏng tâm trí trong quá trình điều trị trầm cảm. Loại nhạc này được xem như một công cụ hỗ trợ giúp việc tập thiền đạt kết quả tốt hơn. Tuy nhiên, mỗi hoạt động của chúng ta đều gắn liền với một loại sóng não đặc thù. Làm thế nào để tận dụng nhạc sóng não hiệu quả? Chọn nhạc phù hợp với nhu cầu Mỗi trạng thái của não đều tương ứng với một tần số nhất định. Tất nhiên, bạn không thể đo điện não mỗi khi cần biết trạng thái não của mình và chọn nhạc sóng não phù hợp.
5 loại nhạc sóng não: Gamma, Beta, Alpha, Theta, Delta
Hình trên là 5 loại sóng não liên tục thay đổi trong não bộ hàng ngày, tuỳ vào thời điểm và trạng thái của suy nghĩ, hoạt động của não bộ. Nếu hiểu rõ về tính năng, những tác động của các loại sóng não, bạn có thể sử dụng để gia tăng hiệu suất học tập, làm việc, thư giãn, cải thiện sức khoẻ, sự tập trung, hoặc tái lập trình lại não bộ cho đạt hiệu suất tốt hơn.
- Gamma (25 – 100 Hz): Sóng não có tần số cao nhất giúp cảm xúc gia tăng, cái nhìn sâu sắc và xử lý thông tin ở mức cao. Thường được sinh ra ở những thiên tài về âm nhạc, thi ca, hội họa hay người trúng số độc đắc, cầu thủ ghi nhiều bàn thắng “vàng”. Sóng não Gamma còn có hiệu lực mạnh ở người có tình yêu thương bao la, lòng vị tha và đức tính cao thượng.
- Beta (12 – 30 Hz): Trạng thái tỉnh táo và tập trung cao độ, tư duy logic, khi nói chuyện hăng say, diễn thuyết, chơi thể thao, tích cực tham gia vào các hoạt động tin thần. Sóng não Beta cần thiết để hoạt động hiệu quả hằng ngày nhưng không nên ở quá lâu trong trạng thái này vì dễ bị căng thẳng, bồn chồn và bất an.
- Alpha (8 – 12 Hz): Não ở trạng thái nghỉ ngơi thư giãn hoặc ở người có lối sống ung dung, thong thả và thư thái. Thường gặp nhất ở các đối tượng như họa sĩ, nhạc sĩ, đạo diễn,… Giúp tăng khả năng sáng tạo, ghi nhớ, sự tập trung. Sóng alpha còn được dùng để giảm stress, hỗ trợ chữa các bệnh thần kinh.
- Theta (4 – 7 Hz): Gắn liền với vô thức, khả năng hiểu biết sâu sắc, trực giác phát triển, tinh thần hòa chung với thể chất. Trạng thái thư giãn sâu hoặc thiền định, thuận lợi cho học hỏi, ghi nhớ và trực giác, trải nghiệm những tưởng tượng sống động, nguồn cảm hứng tuyệt vời và sáng tạo sâu sắc.
- Delta (0.5 – 4 Hz) : Trạng thái ngủ sâu, giấc ngủ êm ái, không mộng mị, được tạo ra khi thiền định. Công dụng: chữa lành tế bào, tái tạo và phục hồi cơ thể.
Tải nhạc sóng não về máy để nghe
Bạn có thể tìm kiếm nhạc sóng não trên Youtube để nghe, tuy nhiên trên Youtube sẽ có nhược điểm là có nhiều quảng cáo và nhạc không được hệ thống, nhiều bản nhạc hơi lộn xộn do nhiều người đăng tải. Thay vì vậy mình đã tìm được ra một ứng dụng nghe nhạc sóng não mình tin rằng khá chuẩn. Mình tình cờ biết ứng dụng “Mindvalley” khi đọc cuốn sách “Giải mã siêu trí tuệ” và “Đức Phật & kẻ nổi loạn” của Vishen Lakhiani – anh này là CEO và Founder của Mindvalley. Công ty này mời những diễn giả, triết gia, tác giả sách, những thầy tâm linh nổi tiếng và những người nổi tiếng để diễn thuyết, hội thảo, tạo chương trình học và rất nổi tiếng trong lĩnh vực phát triển con người, nghiên cứu về não bộ. Bạn có thể tải ứng dụng Mindvalley trên kho ứng dụng của điện thoại và nghe miễn phí. Thực ra đây là ứng dụng chương trình các khóa học Mindvalley với giá vài trăm đến hàng nghìn đô-la nhưng nó có những thư viện âm thanh miễn phí và nhạc thiền, thư giãn nên mình có thể sử dụng không phải trả tiền.
Bạn có thể chọn thời lượng nhạc sóng não lặp lại và mở hàng tiếng, thậm chí mở qua đêm cũng được, không gián đoạn, không quảng cáo, chất lượng âm thanh rất tốt.
Cách nghe sóng não đạt hiệu quả tốt nhất.
Một số lưu ý cần nắm rõ để có kết quả nghe tốt nhất:
- Không nghe 2 loại sóng cùng một lúc.
- Không nghe quá lâu vì sẽ dẫn đến các tác dụng phụ. Thời gian lý tưởng cho một lần nghe là 3-5 phút để điều chỉnh lại hoạt động của não bộ.
- Nghe bằng tai nghe để giúp nhạc sóng não tác động trực tiếp đến não bộ. Nếu nghe bằng loa, sóng nhạc sẽ bị nhiễu bởi thanh âm xung quanh và không đạt hiệu quả cao.
- Chỉ dành cho người trên 26 tuổi vì đây là độ tuổi não đã phát triển toàn diện. Dùng nhạc sóng não sớm hơn tuổi này sẽ khiến thay đổi cấu trúc não, dẫn đến kết quả không tốt.
Nếu bộ não của chúng ta liên tục hoạt động ở trạng thái Beta điều này sẽ dẫn tới cơ thể không có thời gian để thư giãn và tự chữa lành. Nếu não bộ thường xuyên ở trong trạng thái Delta, chúng ta sẽ không thể suy nghĩ chính xác hoặc học hỏi mọi thứ.
Sóng não của chúng ta liên tục thay đổi, do tính chất công việc, ăn uống, nghỉ ngơi, gặp gỡ mọi người nên sẽ có thể thay đổi từ Beta sang Alpha hay Gamma rồi đôi lúc cũng có thể là Theta, lúc ngủ sâu thì lại là Delta. Vì thế cần phải nắm rõ trạng thái não bộ để sử dụng nhạc sóng não cho phù hợp với từng thời điểm và cũng tránh dùng sai nhạc sóng não.
Sóng não là gì ?
Khi bạn nghe bằng tai nghe với hai sóng sin thuần âm khác nhau, cả hai đều có tần số thấp hơn 1500 Hz, với sự chênh lệch nhỏ hơn 40 Hz giữa chúng. Hiệu ứng này được phát hiện vào năm 1839 bởi Heinrich Wilhelm Dove. Từ binaural có nghĩa là “có hoặc liên quan đến hai tai”, phần “bi” của từ này là dành cho hai và phần “aural” liên quan đến tai.
Nếu bạn nghe thấy tần số 172 Hz ở một bên và 177 Hz ở bên kia thông qua tai nghe, não của bạn sẽ tạo ra sự khác biệt, 5 Hz. Đó là xung cộng hưởng mà bạn nghe được khi nghe chúng. Nếu bạn tháo một bên tai, bạn sẽ chỉ nghe thấy một âm thông thường và tương tự với bên còn lại. Nhưng khi bạn lắng nghe cả hai bên cùng một lúc, bộ não của bạn bắt đầu tạo ra sự khác biệt đó.
