Vốn có nguồn gốc văn minh từ Đảo Crete, nền văn minh Châu Âu thời cổ đại đã bắt đầu lan tỏa sang khu vực Địa Trung Hải và phát triển rực rỡ, tạo nên Hy Lạp cổ đại. Hy Lạp cổ đại cũng là một trong những nền văn minh tiêu biểu nhất Top 15 quốc gia cổ đại xuất hiện sớm nhất lịch sử loài người.
Từ khoảng năm 1.200 TCN đã xuất hiện những thành bang nhưng trải qua thời kỳ đen tối, đến tận khoảng năm 800, Hy Lạp cổ đại mới phát triển rực rỡ. Thành Athens nắm vị trí chủ chốt và được coi như là kinh đô của Hy Lạp cổ đại. Một thành bang khác nổi tiếng không kém gì Athens, đó là thành Sparta – thành bang của những chiến binh.Nền văn minh Hy Lạp cổ đại đã phát triển rực rỡ với nhiều công trình kiến trúc, điêu khắc; là quê hương của thế vận hội Olympic mà ngày nay đã trở thành thế vận hội lớn nhất thế giới. Nhắc đến Hy Lạp cổ đại, ta không thể không nhắc tới Thần thoại Hy Lạp, bao gồm những câu chuyện dân gian về các vị thần, vị vua, anh hùng Hy Lạp cổ đại, được truyền lại bởi dân gian và người hát rong Homer. Hai tác phẩm tiêu biểu nhất của Homer, đó chính là Iliad và Odyssey, kể về hành trình tấn công thành Troy của liên quân Hy Lạp cổ đại do vua Agamemnon cầm đầu và hành trình trở về quê hương của người anh hùng Ulysses sau nhiều năm chinh chiến tại thành Troy. Hai tác phẩm này đã trở thành kinh điển, là một trong những tác phẩm tiên phong của văn học thế giới.
Hy Lạp cổ đại cũng nổi tiếng như là cái nôi của triết học và toán học Phương Tây, với nhiều nhà triết học, toán học như Euclid, Archimedes, Thales, Socrates, Plato, Aristoteles… Họ đều là những nhà toán học hoặc triết gia cổ đại nổi tiếng, được xem như là thủy tổ trong lĩnh vực toán học và triết học.Hy Lạp cổ đại là một quốc gia hùng mạnh bậc nhất khu vực Địa Trung Hải lúc bấy giờ. Thuộc địa của Hy Lạp cổ đại kéo dài từ phía Nam Biển Đen, bao trùm khắp Trung Âu, lên tới tận Đông Âu và giáp ranh với khu vực Tiểu Á. Tuy nhiên, Hy Lạp cổ đại cũng từng phải đối đầu với những thế lực hùng mạnh khác lúc bấy giờ, điển hình là cuộc xâm lược của Đế quốc Ba Tư do hoàng đế Xerxes dẫn đầu. Dưới sự chống đỡ của thành Sparta do Leonidas I chỉ huy, Athen đã kịp rút lui trước khi bị Đế quốc Ba Tư tấn công vào, và sau đó Hy Lạp cổ đại đã có cuộc phản công ngoạn mục, đánh bại Đế quốc Ba Tư cả trên đảo và đất liền để giành lại những vùng đất đã mất.
Hy Lạp cổ đại sụp đổ dưới tay của Alexandros Đại đế – người đứng đầu Đế chế Macedonia. Alexandros Đại đế là một trong những nhà quân sự vĩ đại nhất trong lịch sử, người đã đưa Đế chế Macedonia trở thành một thế lực đáng sợ khi thâu tóm cả Hy Lạp cổ đại lẫn Đế quốc Ba Tư và Ai Cập. Sau này, Hy Lạp cổ đại trở thành một phần của Đế chế La Mã khi Đế chế La Mã trở thành thế lực số một tại Châu Âu.
