Hồng cầu lưỡi liềm là bệnh gì? Có nguy hiểm không? • Hello Bacsi

• Tê liệt một bên hoặc yếu ở mặt, tay hoặc chân;
• Lú lẫn;
• Mất hoặc giảm thị lực đột ngột.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân gây ra hồng cầu lưỡi liềm (thiếu máu hồng cầu hình liềm) là gì?

Thiếu máu hồng cầu hình liềm gây ra do đột biến ở gene cấu thành hemoglobin (protein beta-globin) – một hợp chất giàu sắt và làm cho máu có màu đỏ. Hemoglobin cho phép các tế bào hồng cầu mang oxy từ phổi đến tất cả các bộ phận của cơ thể. Khi bị thiếu máu hồng cầu hình liềm, các hemoglobin bất thường làm các tế bào hồng cầu trở nên cứng, dính và biến dạng. Các gene tế bào hình liềm được di truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Đối với trường hợp cả bố và mẹ đều mang hồng cầu lưỡi liềm, khi sinh con sẽ có:

• 25% cơ hội trẻ sinh ra không bị ảnh hưởng bởi bệnh;
• 50% trẻ sinh ra sẽ mang yếu tố di truyền lặn, tuy nhiên bệnh không có biểu hiện ra ngoài;
• 25% cơ hội trẻ sinh ra bị hồng cầu lưỡi liềm.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh hồng cầu lưỡi liềm (thiếu máu hồng cầu hình liềm)?

Yếu tố duy nhất làm tăng nguy cơ bị hồng cầu lưỡi liềm đó là có bố và mẹ đều có đặc điểm hồng cầu hình liềm. Bố mẹ mang đặc điểm hồng cầu lưỡi liềm nghĩa là bố mẹ đều có một gene quy định hồng cầu bình thường và một gene quy định hồng cầu hình liềm, do đó trong máu có cả hai loại hemoglobin bình thường và bất thường. Khi đó, tuy bố và mẹ vẫn khỏe mạnh nhưng con sinh ra sẽ có 25% nguy cơ bị hồng cầu lưỡi liềm.

Chẩn đoán và điều trị

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán hồng cầu lưỡi liềm (thiếu máu hồng cầu hình liềm)?

Bác sĩ sẽ chẩn đoán hồng cầu lưỡi liềm dựa trên bệnh sử của người thân và cho bạn hoặc trẻ xét nghiệm máu để tìm thiếu máu hồng cầu hình liềm và hemoglobin đột biến.

Trẻ có thể được chẩn đoán sớm nếu bạn cho trẻ xét nghiệm máu ngay sau khi chào đời.

Những phương pháp nào dùng để điều trị hồng cầu lưỡi liềm (thiếu máu hồng cầu hình liềm)?

Hiện nay hồng cầu lưỡi liềm vẫn chưa có cách chữa hoàn toàn. Các biện pháp điều trị bác sĩ đưa ra chỉ có thể kiểm soát triệu chứng và giảm đau.

Nếu bạn hoặc trẻ quá đau và thuốc uống không có tác dụng, bác sĩ sẽ tiêm trực tiếp vào cơ hoặc khớp thuốc giảm đau loại mạnh như narcotic (ức chế thần kinh để giảm đau). Hydroxyurea ức chế tủy sản xuất hồng cầu sẽ được chỉ định để ngăn cơn đau xuất hiện thường xuyên.

Bạn hoặc trẻ cũng cần bổ sung nước cùng chất dinh dưỡng liên tục và cần truyền máu theo định kỳ. Khi đó, các máu có hồng cầu hình liềm sẽ được thay bằng máu khỏe mạnh.

Trẻ cần thường xuyên dùng penicillin để đề phòng nhiễm khuẩn.

Bác sĩ cũng có thể cho bạn hoặc trẻ phẫu thuật thay tủy nhưng phương pháp này rất phức tạp và cần nhiều điều kiện kết hợp mới thành công được.

Chế độ sinh hoạt phù hợp

Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh hồng cầu lưỡi liềm (thiếu máu hồng cầu hình liềm)?

Bạn có thể kiểm soát tốt tình trạng bệnh của mình và của trẻ nếu bạn lưu ý vài điều dưới đây:

• Uống nhiều nước để phòng mất nước;
• Thực hiện chế độ ăn lành mạnh với nhiều rau xanh giàu folate. Nên bổ sung folate hàng ngày;
• Tập thể dục nhẹ nhàng để cơ thể được vận động và tăng sức đề kháng;
• Nên đi chích ngừa theo chỉ định của bác sĩ;
• Không đi máy bay mà không có khoang áp suất;
• Không lạm dụng thuốc giảm đ Mặc dù thuốc giảm đau là vật không thể thiếu nếu bạn hoặc trẻ bị hồng cầu lưỡi liềm nhưng chỉ nên dùng những thuốc bác sĩ chỉ định và phải luôn hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tự ý dùng thuốc mới hoặc thay đổi thuốc;
• Không lạm dụng rượu, bia và chất gây nghiện để giảm đau.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.