Nguyên nhân sinh ra ngoại lực được Khoahoc sưu tầm và đăng tải. Bài hôm này các em cùng tìm hiểu về ngoại lực là gì, quá trình phong hóa, quá trình bóc mòn. Để tìm hiểu thêm các em cùng tham khảo, chuẩn bị tốt cho bài giảng sắp tới
- Nguyên nhân hình thành đất xám bạc màu
Contents
Câu hỏi: Nguyên nhân sinh ra ngoại lực:
A. Vận động kiến tạo.
B. Do sự di chuyển vật chất trong quyển manti.
C. Năng lượng bức xạ Mặt Trời.
D. Động đất, núi lửa, sóng thần.
Lời giải:
Nguyên nhân sinh ra ngoại lực là năng lượng bức xạ Mặt Trời.
1. Ngoại lực là gì?
– Ngoại lực là lực sinh ra từ bên ngoài, trên bề mặt Trái Đất.
– Nguồn năng lượng sinh ra ngoại lực chủ yếu là nguồn năng lượng của bức xạ mặt trời.
– Tác nhân ngoại lực là các yếu tố khí hậu (nhiệt độ, gió, mưa…), các dạng nước (nước chảy, nước ngầm, băng hà, sóng biển…), sinh vật (động, thực vật) và con người.
2. Quá trình phong hóa
a. Phong hóa lí học
– Khái niệm: Là sự phá hủy đá thành các khối vụn có kích thước khác nhau, không làm biến đổi màu sắc, thành phần hóa học của chúng.
– Nguyên nhân chủ yếu: Sự thay đổi nhiệt độ, sự đóng băng của nước, tác động của con người,…
– Kết quả: đá nứt vỡ, mảnh vụn,…
b. Phong hóa hóa học
– Khái niệm: Là quá trình phá hủy, chủ yếu làm biến đổi thành phần, tính chất hóa học của đá và khoáng vật.
– Nguyên nhân: Tác động của chất khí, các chất khoáng chất hòa tan trong nước,…
– Kết quả: Đá và khoáng vật bị phá huỷ, biến đổi thành phần, tính chất hoá học.
c. Phong hóa sinh học
– Khái niệm: Là sự phá hủy đá và khoáng vật dưới tác động của sinh vật.
– Nguyên nhân: sự lớn lên của rễ cây, sự bài tiết các chất,…
– Kết quả: Đá bị phá hủy về mặt cơ giới và mặt hóa học.
– Sản phẩm: Một phần tạo thành lớp vỏ phong hóa, một phần tạo ra sản phẩm cho quá trình vận chuyển và bồi tụ.
3. Quá trình bóc mòn
– Là quá trình các tác nhân ngoại lực (nước chảy, sóng biển, băng hà, gió…) làm các sản phẩm phong hóa rời khỏi vị trí ban đầu của nó.
– Quá trình bóc mòn có nhiều hình thức khác nhau
a. Xâm thực: Làm chuyển dời các sản phẩm phong hoá
+ Là quá trình bóc mòn do nước chảy, sóng biển, gió, băng hà…
+ Do nước chảy tạm thời: Khe, rãnh…
+ Do dòng chảy thường xuyên: Sông, suối…
+ Xâm thực của sóng biển tạo ra các vịnh, các mũi đất nhô ra biển.
+ Địa hình bị biến dạng: giảm độ cao, sạt lở…
b. Thổi mòn:
+ Quá trình bóc mòn do gió, thường xảy ra mạnh ở những vùng khí hậu khô hạn.
+ Tạo thành những dạng địa hình độc đáo như: nấm đá, cột đá …
c. Mài mòn: Diễn ra chậm chủ yếu trên bề mặt đất đá.
Do tác động của nước chảy trên sườn dốc, sóng biển, chuyển động của băng hà tạo dạng địa hình: Vách biển, hàm ếch sóng vỗ, bậc thềm sóng vỗ.
4. Quá trình vận chuyển
– Là sự tiếp tục của quá trình bóc mòn. Là quá trình di chuyển vật liệu từ nơi này đến nơi khác.
– Khoảng cách dịch chuyển phụ thuộc vào động năng của quá trình:
+ Vật liệu nhẹ, nhỏ được động năng của ngoại lực cuốn theo.
+ Vật liệu lớn, nặng chịu thêm tác động của trọng lực, vật liệu lăn trên bề mặt đất đá.
5. Quá trình bồi tụ
– Quá trình tích tụ các vật liệu (trầm tích)
+ Nếu động năng giảm dần, vật liệu sẽ tích tụ dần trên đường đi.
+ Nếu động năng giảm đột ngột thì vật liệu sẽ tích tụ, phân lớp theo trọng lượng.
– Kết quả: tạo nên địa hình mới.
+ Do gió: Cồn cát, đụn cát (sa mạc)
+ Do nước chảy: Bãi bồi, đồng bằng châu thổ (ở hạ lưu sông).
+ Do sóng biển: Các bãi biển.=> Nội lực làm cho bề mặt Trái Đất gồ ghề, ngoại lực có xu hướng san bằng gồ ghề. Chúng luôn tác động đồng thời, và tạo ra các dạng địa hình trên bề mặt Trái Đất.
6. So sánh nội lực và ngoại lực:
* Điểm giống nhau giữa nội lực và ngoại lực
Có thể thấy ngay điểm giống nhau của nội lực và ngoại lực đó là đều là lực tác động lên Trái Đất.
* Điểm khác nhau giữa nội lực và ngoại lực
Điểm khác nhau đầu tiên giữa nội lực và ngoại lực đó là nơi sinh ra hai lực này. Nội lực được sinh ra từ bên trong trái đất còn ngoại lực sinh ra bên ngoài trái đất.
Việc sinh ra nội lực làm cho bề mặt trái đất nhô lên còn ngoại lực sẽ làm cho bề mặt Trái Đất có xu hướng phẳng lại. Về quá trình tạo ra nội lực là trải qua quá trình vận động. Đối với ngoại lực sẽ phải trải qua bốn quá trình đó là bóc mòn, bồi tụ, phong hóa, vận chuyển.
- Quá trình bóc mòn do băng hà tác động tạo nên dạng địa hình nào dưới đây?
- Hiện tượng biển tiến biển thoái là gì?
- Hiện tượng mặt trời lên thiên đỉnh không xuất hiện ở nơi nào sau đây?
- Hiện tượng xảy ra khi nhiệt độ giảm là?
- Trình bày tóm tắt vai trò của từng nhân tố trong quá trình hình thành đất?
- Nguyên nhân dẫn tới quy luật địa đới
- Thành phần vật chất chủ yếu của nhân trái đất
Nguyên nhân sinh ra ngoại lực được Khoahoc chia sẻ trên đây. Hy vọng với tài liệu này sẽ giúp ích cho các em củng cố kiến thức cũng như chuẩn bị tốt cho bài giảng sắp tới. Chúc các em học tốt, ngoài ra các em có thể tham khảo thêm các môn học khác đều có tại, tài liệu học tập lớp 10
