Nội dung bài viết
Xin chào các em! Hôm nay, SoạnVăn.Me sẽ hướng dẫn các em soạn văn bản đầu tiên trong chương trình Ngữ văn 7 mang tên Cổng trường mở ra của tác giả Lý Lan. Hi vọng rằng các em sẽ có bài chuẩn bị thật tốt để mở đầu cho năm học mới với một kết quả thật tốt nhé! Dưới đây là bài soạn các em có thể tham khảo.
I. Về thể loại
Văn bản Cổng trường mở ra thuộc thể loại văn bản nhật dụng. Xét về tính chất, văn bản nhật dụng đề cập đến những yếu tố gần gũi, bức thiết đối với cuộc sống hằng ngày của con người và xã hội đương đại như thiên nhiên, môi trường, dân số, sức khỏe, quyền trẻ em, hiểm họa ma túy,…
Phương thức biểu đạt của văn bản nhật dụng rất đa dạng: có thể là bút kí, phóng sự, ghi chép, thư tín,…
II. Tóm tắt
Vào đêm trước ngày đưa con đến trường, người mẹ không ngủ. Ngắm nhìn đứa con ngủ say, lòng người mẹ bồi hồi, xúc động: nhớ lại những hành động của con ban ngày, nhớ về thuở nhỏ với những kỉ niệm sâu sắc trong ngày khai giảng đầu tiên,… Người mẹ lo cho tương lai của con, liên tưởng đến ngày khai trường ở Nhật – một ngày lễ thực sự của toàn xã hội, nơi mà ai cũng thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến thế hệ tương lại của đất nước. Và đó cũng là tình cảm, là niềm tin, khát vọng của người mẹ đối với tương lai của đứa con.
III. Bố cục
Văn bản Cổng trường mở ra có thể được chia làm 2 đoạn:
- Đoạn 1: từ đầu => “thế giới mà mẹ vừa bước vào”: Tâm trạng của người mẹ trước ngày khai trường của đứa con
- Đoạn 2: còn lại: Vai trò quan trọng của nhà trường trong giáo dục thế hệ trẻ
IV. Hướng dẫn soạn bài
Câu 1:
Tóm tắt nội dung của văn bản Cổng trường mở ra bằng một vài câu ngắn gọn: Bài văn viết về những lo lắng, suy tư của người mẹ không ngủ được trong đêm trước ngày khai trường đầu tiên của con.
Câu 2:
Đêm trước ngày khai trường, tâm trạng của người mẹ và đứa con hoàn toàn đối lập nhau:
- Đứa con thì háo hức vì ngày mai được vào lớp Một. Nhưng “cũng như trước một chuyến đi xa, trong lòng con không còn mối bận tâm nào khác ngoài chuyện ngày mai thức dậy cho kịp giờ” và nhẹ nhàng đi vào giấc ngủ ngon lành.
- Người mẹ thì cứ trằn trọc mãi không ngủ được, suy nghĩ triền miên, nhớ lại những kỉ niệm ngày xưa,…
Câu 3: * Theo em, người mẹ không ngủ được là do một phần là lo lắng cho tương lai của con, một phần là do người mẹ đang sống lại với những kỉ niệm ngày xưa của chính mình.
* Chính ngày khai trường của con đã làm sống dậy trong lòng của người mẹ một ấn tượng thật sâu đậm ngay từ những ngày còn nhỏ, khi cũng như đứa con mình bây giờ lần đầu tiên được mẹ (bà ngoại của em bé bây giờ) đưa đến trường. Cảm giác chơi vơi, hốt hoảng khi nhìn người mẹ đứng ngoài cổng trường đã khép vẫn còn in sâu trong tâm trí người mẹ mãi cho đến tận bây giờ.
Câu 4:
Trong bài văn này, không phải người mẹ đang nói trực tiếp với con hay với ai khác mà là đang tự nói với chính mình. Đối thoại mà hóa ra độc thoại, nói với con mà lại là tâm sự với chính lòng mình, đó cũng chính là tâm trạng của những người mẹ yêu thương con vô bờ bến, như một phần máu thịt của mình.
Cách viết này vừa thể hiện được tình cảm mãnh liệt của người mẹ đối với đứa con, vừa góp phần làm nổi bật tâm trạng, khắc họa tâm tư tình cảm và diễn đạt được những điều từ tận đáy lòng khó nói ra trực tiếp.
Câu 5:
Câu văn trong bài nói lên tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ: “Ai cũng biết rằng mỗi sai lầm trong giáo dục sẽ ảnh hưởng đến cả một thế hệ mai sau, và sai lầm một li là có thể đưa thế hệ ấy đi chệch cả hàng dặm sau này”.
Câu 6:
Người mẹ nói: “…bước qua cánh cổng trường là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra”. Câu văn này nói lên ý nghĩa và tầm quan trọng của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người. Cũng giống như trong một câu chuyện cổ tích kì diệu, phía sau cánh cổng kia là cả một thế giới bao la, thế giới của tình bạn, tình thầy trò, thế giới của tri thức bao la, của những ước mơ, khát vọng. Và thế giới này sẽ là tiền đề để các em có thể bay cao, bay xa hơn với những ước mơ của mình.
