LGBT là chủ đề được nhiều người quan tâm, đặc biệt là giới trẻ. Tuy nhiên không phải ai cũng có thể hiểu rõ về LGBT chỉ hiểu đơn giản là từ chỉ giới tính khác nam và nữ. Vậy LGBT là gì? Được phân loại thế nào và có phổ biến ở Việt Nam không?
1. LGBT là gì?
Chắc hẳn nhiều người trong chúng ta đã từng nghe nhắc đến LGBT. Vậy LGBT là gì?
LGBT là tên viết tắt của 4 chữ cái đầu của cộng đồng những người:
– LESBIAN: đồng tính luyến ái nữ
– GAY: đồng tính luyến ái nam
– BISEXUAL: song tính tuyến ái
– TRANSGENDER: chuyển giới.
LGBT còn được dùng để mô tả xu hướng tính dục của 1 người có sự hấp dẫn về tình yêu cũng như tình dục khác với người dị tính (hấp dẫn bởi người thuộc giới tính trái ngược với mình)
Mỹ có số liệu thống kê là khoảng 3,5% người được xác định là đồng tính hoặc song tính. Tuy nhiên, nhiều người trong số đó lại thấy mình không phải là đồng tính, thẳng tính hay song tính 100%. Một số người lại không thấy bất kỳ sự hấp dẫn tình dục nào với cả người cùng giới hay khác giới và thuộc trường hợp vô tính (Asexual).
Từ xưa, khi y học chưa phát triển và xã hội chưa hiện đại thì những người thuộc cộng đồng LGBT bị xem là có vấn đề về thần kinh, mắc bệnh tâm thần.
Theo Wikipedia thì thuật ngữ LGBT được sử dụng đầu tiên vào những năm 90 và bắt nguồn từ LGB, là từ được dùng để thay thế thuật ngữ gay.
Từ ngày 15/7/1990 Liên Hiệp Quốc công bố LGBT không phải là một bệnh tâm thần, cộng đồng LGBT chính thức được thừa nhận.
Cộng đồng LGBT ngày càng phát triển trên thế giới vào những năm gần đây. Một số nước chấp nhận hôn nhân đồng tính, xem hôn nhân đồng tính là hợp pháp như:
– Châu Âu có Hà Lan, Phần Lan, Đức, Anh, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha…
– Châu Á có các nước Úc, Đài Loan… – Ở Mỹ Latinh có Brazil, Colombia, Ecuador, Uruguay và Costa Rica.
– Châu Phi duy chỉ có Nam Phi cho phép hôn nhân đồng tính.
2. LGBTQ+ là gì?
Theo từ điển bách khoa toàn thư Wikipedia thì LGBT+ hoặc LGBTQ+ cũng tương tự với LGBT bao gồm các chữ cái viết tắt của Lesbian – đồng tính luyến ái nữ); Gay – đồng tính luyến ái nam; Bisexual – song tính luyến ái; Transgender – chuyển giới và Queer – có xu hướng tính dục và bản dạng giới khác biệt, hoặc không nhận định bản thân theo bản dạng nào hoặc Questioning – đang ở giai đoạn tìm hiểu bản thân). Dấu + đại điện cho sự tồn tại đa dạng các nhóm khác trong cộng đồng như:
+ N là Non-binary – phi nhị nguyên giới
+ I Intersex – liên giới tính
+ A Asexual – vô tính luyến ái…
LGBTQ+ thể hiện sự đa dạng của con người trên:
+ Xu hướng tính dục -sexual orientation
+ Bản dạng giới – gender identity
+ Thể hiện giới – gender expression
+ Thiên hướng tình dục – sexual attraction
3. LGBT có mấy loại?
Theo nội dung trên có thể thấy LGBT gồm đồng tính, gay, song tính, chuyển giới. Đó cũng là những thuật ngữ mô tả xu hướng tình dục của 1 người.
Đó có thể là xu hướng tình dục với người cùng giới, có tình cảm với người cùng giới, ví dụ là nam yêu nam, nữ yêu nữ. Đó cũng là thể là song tính chỉ việc một người bị thu hút tình yêu, tình dục bởi cả 2 giới. Ví dụ: một người là nam họ có thể yêu người khác là nam hoặc nữ, một người là nữ họ cũng có thể dành tình cảm cho một người nữ hoặc nam…
Cụ thể LGBT được chia thành 4 loại như sau:
3.1. Lesbian – đồng tính nữ
Người đồng tính nữ cũng giống hoàn toàn phụ nữ bình thường về cơ quan sinh dục, tâm lý lẫn sinh học.
Thế nhưng họ thường bị thu hút tình yêu và tình dục và cảm xúc rung động cả về thể xác lẫn tâm hồn bởi người cùng giới nữ với mình mà không có tình cảm yêu đương với con trai.
Nhiều người vẫn hay nghe đến từ ô môi, đây cũng được hiểu là lesbian là đồng tính luyến ái nữ, đây thực tế không phải là một căn bệnh mà đã được xem là 1 giới tính tự nhiên. Và nếu họ rung động với nhau họ cũng sẽ thể hiện tình cảm như những đôi nam nữ yêu nhau.
Với những người đồng tính nữ khi yêu cũng có những cung bậc cảm xúc như những người khác, ví dụ như hờn, ghen, yêu thương, chăm sóc… và họ tự tin thể hiện những cử chỉ đó ra ngoài để bày tỏ tình cảm của mình với đối phương.
Thực tế có những kiểu lesbian như:
– Butch là những lesbian nam tính chiếm quyền chủ động trong 1 mối quan hệ và thể hiện sự “đàn ông” của mình qua phong cách, quần áo, kiểu tóc …. Họ mạnh mẽ và muốn bảo vệ cho người mình yêu.
– Femme/ Lipstick Lesbian: những lesbian có xu hướng “phái yếu” trong mối quan hệ giữa les – les. Femme bị động, dịu dàng thì lipstick lại khá cá tính. Họ có đặc điểm quyến rũ của phái đẹp nhưng lại không bị hấp dẫn bởi đàn ông.
– Soft Butch/Chapstick Les: để chỉ những người có vẻ ngoài lịch lãm, nam tính nhưng tâm hồn lại mỏng manh, yếu đuối.
3.2. Gay – đồng tính nam
Đồng tính nam cũng tương tự như đồng tính nữ, là người có xu hướng tình dục, rung động về thể xác, tâm hồn với người cùng giới tính nam. Hầu hết người đồng tính nam đều cảm thấy bị thu hút bởi người cùng giới, không có nhu cầu phẫu thuật chuyển giới.
Gay được chia làm nhiều loại như: Secret Gay, Openly Gay, Top, Bottom, Clofas, Graceful Gay và Tough
Tại Việt Nam chỉ có Clofas, Graceful Gay, Top, Bot, Secret Gay. Cụ thể như sau:
Clofas
Người đồng tính nam có phong cách thời trang ăn mặc, dùng trang sức, mỹ phẩm như con gái thật sự. Họ không thích người cùng giới, chỉ thích thời trang con gái tuy nhiên lại không õng ẹo, lả lướt.
Graceful Gay
Những người này thường có những cử chỉ ẻo lả như một người con gái.
Top
Trong mối quan hệ “gay”, người con trai đồng tính nam đóng vai trò là người chồng.
Bot
Trongmối quan hệ “gay”, người con trai đồng tính nam đóng vai trò là người vợ.
Secret Gay
Những người này thường hay bộc lộ cử chỉ đàn ông, kể cả gu thời trang, thẩm mỹ, ít ai nghĩ họ là đồng tính nam.
Openly Gay
Là đồng tính nam lộ liễu, có bộ lộc các cử chỉ mặc dù là đàn ông nhưng thích thể hiện mình sống thoải mái và muốn nhiều người biết mình là gay.
Tough
Họ có những cử chỉ rắn rỏi như 1 người đàn ông mạnh mẽ.
3.3. Transgender – chuyển giới
Là những người có biểu hiện sinh học trên cơ thể thuộc giới tính này nhưng tự nhận thức mình giống giới tính ngược lại. Ví dụ, một người sinh ra với cơ thể nam nhưng có suy nghĩ mình là nữ hoặc ngược lại. Suy nghĩ này không phụ thuộc vào việc họ có đã chuyển giới hay chưa.
Thực tế thì nhiều người chuyển giới chưa hề thực hiện việc chuyển đổi giới tính, chính vì điều này đã khiến nhiều người nhầm lẫn transgender với người đã thực hiện chuyển đổi giới tính, những người đã phẫu thuật chuyển đổi bộ phận sinh dục nữ thành bộ phận sinh dục nam hoặc ngược lại.
Nhiều người chuyển giới không phẫu thuật chuyển đổi bộ phận sinh dục, chỉ sử dụng nội tiết tố kết hợp với việc phẫu thuật ngực, thực chất họ vẫn mang giới tính cũ chứ chưa chuyển đổi giới tính vì bộ phận sinh dục, các tuyến nội tiết giới tính vẫn còn nguyên trong cơ thể họ.
Nếu ngừng sử dụng nội tiết thì chỉ sau vài tháng, nội tiết nhân tạo sẽ bị đào thải, lúc này các đặc điểm giới tính của họ sẽ quay trở về như ban đầu. Bởi vậy, để rõ ràng về giới tính, hiện nay đa số các nước cho phép thay đổi giới tính trên giấy tờ tùy thân sau khi người chuyển giới đã phẫu thuật chuyển đổi bộ phận sinh dục.
Thường sau chuyển giới, người ta thường đổi tên cho hợp với giới tính mới, cũng có thể chọn cho mình 1 tên trung tính. Tuy nhiên, hầu hết chỉ có thể đổi tên thường gọi. Việc hợp pháp hóa tên chính thức trên giấy tờ tùy thân như Căn cước công dân/Chứng minh nhân dân hay bằng lái xe, hộ chiếu vẫn còn gặp nhiều khó khăn.
Những người sau khi chuyển giới cũng mong muốn được gọi bằng đại từ nhân xưng phù hợp với giới tính của mình. Ví dụ từ nữ chuyển giới sang nam, có thể gọi bằng anh, anh ấy, cậu ấy; những người đã chuyển đổi giới tính sang nữ có thể gọi bằng cô ấy, chị ấy, chị… Trong trường hợp mới gặp và chưa rõ nên gọi ra sao có thể lịch sự hỏi xem họ muốn được gọi như thế nào.
3.4. Bisexual – lưỡng tính
Theo Hiệp hội Tâm ly học Hoa Kỳ thì các trạng thái lưỡng tính là chỉ tất cả trạng thái dẫn đến sự phát triển không điển hình của các đặc điểm giới tính và sinh lý trên cơ thể. Các trạng thái này có thể liên quan đến đặc điểm bất thường của cơ quan sinh dục bên trong, bên ngoài, của các nhiễm sắc thể giới tính, của các hóc môn giới tính.
Có các loại lưỡng tính:
– Lưỡng tính giả ở nữ: là nữ, có buồng trứng nhưng tuyến thượng thận sản xuất nhiều hóc môn nam androgen nên bộ phận sinh dục ngoài bị nam hóa.
– Lưỡng tính giả ở nam: Bộ nhiễm sắc thể vẫn là 46 XY như mọi đàn ông khác. Tuy nhiên, bộ phận sinh dục lại giống nữ.
– Nữ hóa tinh toàn:Người có tinh hoàn và bộ nhiễm sắc thể XY – là đàn ông, nhưng có âm đạo, không có tử cung, có vòi tử cung nhưng kém phát triển.
– Lưỡng tính thật: hầu hết có dạng nữ, có cả tinh hoàn và buồng trứng.
Những người thuộc nhóm lưỡng tính có thể bị hấp dẫn về tình yêu, tình dục với cả nam lẫn nữ. Họ có thể yêu bất cứ giới tình nào đem đến cảm xúc hơn và thường họ có tình cảm với người có giới tính bình thường.
4. Cộng đồng LGBT là gì?
Cộng đồng LGBT được hiểu là cộng đồng của tập hợp những người có xu hướng tính dục cũng như bản dạng giới khác với những người có xu hướng tính dục cũng như bản dạng giới thông thường.
Cộng đồng LGBT bao gồm nhiều cộng đồng nhỏ khác như:
– Cộng đồng Les
– Cộng đồng Gay
– Cộng đồng người chuyển giới….
Khoa học giới tính hiện nay ngày càng phát triển và đã có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng con người có đa dạng các xu hướng tình dục hơn chứ không chỉ dừng lại ở 4 nhóm nêu trên.
Cụm từ LGBT ngày nay không còn dừng lại ở 4 nhóm mà đã dài hơn thành LGBTQIA, trong đó:
Q – Queer: những cá nhân có xu hướng tính dục không thuộc các nhóm khác.
I – Intersex: để chỉ người liên giới tính, người có đặc điểm giới tính không điển hình là nam hay nữ. Ví dụ 1 bé trai sẽ được xếp vào nhóm này nếu có dương vật nhỏ hơn kích thước trung bình hoặc có 1 rãnh nhỏ gần giống với âm đạo.
A – Asexual: còn được gọi là người vô tính, đây là người không cảm thấy hấp dẫn tình dục với bất kỳ giới tính nào.
Cộng đồng LGBT+ từ trước đến nay vẫn luôn chịu sự kỳ thị của xã hội do sự khác biệt về xu hướng tính dục của bản thân. Nhiều người vẫn cho rằng Gay, Les… là dạng bệnh về tâm thần, cố gắng tìm cách chữa trị bằng các liệu pháp tâm lý. Từ năm 1973, Hiệp hội Tâm thần học Mỹ đã không còn xem đồng tính luyến ái là một bệnh tâm thần nữa.
Ở các phương Tây, người thuộc cộng đồng LGBT dần được đối xử như những người bình thường. Nhiều người tham gia vào nhiều hoạt động chính trị, xã hội và đạt được thành tựu rất nổi bật. Điều đó đã khẳng định rằng nhận thức của con người về LGBT ngày càng tiến bộ.
Tại Việt Nam Hiến pháp năm 1992 không ghi nhận quyền của cộng đồng này, tuy nhiên cũng không cấm. Thái độ của xã hội đối với đồng tính luyến ái thể hiện ở các mức độ khác nhau hoặc không thể hiện thái độ rõ ràng. Hiện cũng có nhiều người cởi mở hơn với người đồng tính nhưng không phải là khuyến khích, cổ vũ việc đồng tính luyến ái.
Trong xã hội, người đồng tính thuộc nhiều tầng lớp khác nhau, họ làm nhiều nghề và cũng có lối sống khác nhau
Hiện nay, việc công khai thiên hướng tình dục của nhiều người là trí thức, địa vị trong xã hội hoặc ở nhiều tầng lớp khác nhau có thể khiến giảm bớt thành kiến hoặc có cái nhìn rộng rãi hơn về người đồng tính.
Tuy nhiên, khi xã hội còn khắt khe trong việc nhìn nhận đồng tính thì người đồng tính trí thức, địa vị có xu hướng không công khai thiên hướng tình dục của mình.
Thực tế không ai có thể tự lựa chọn giới tính cho mình từ khi được sinh ra. Xu hướng giới tính chỉ là 1 phần tự nhiên trong bản thân mỗi người. Giới tính của mỗi người có thể bị thay đổi do gen, do hóc môn hoặc do yếu tố môi trường.
Tại Công văn 4132/BYT-PC ngày 03/8/2022 về chấn chỉnh công tác khám bệnh, chữa bệnh đối với người đồng tính, song tính và chuyển giới Bộ Y tế đã quán triệt không coi đồng tính, song tính, chuyển giới là bệnh và không can thiệp, ép buộc điều trị với các đối tượng này, chỉ được hỗ trợ về tâm lý do người có hiểu biết về bản dạng giới thực hiện.
Trên đây là các thông tin giải đáp cho LGBT là gì? Nếu bạn còn thắc mắc, vui lòng liên hệ 19006199 để được hỗ trợ. >> Ở Việt Nam, có thể đăng ký kết hôn đồng giới không?