RAM và ROM là hai khái niệm dễ bị nhầm lẫn nhất khi sử dụng máy tính. Nhiều người sử dụng máy tính chỉ mơ hồ biết rằng chúng đều liên quan đến bộ nhớ của máy tính mà thôi. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết chúng thực sự khác nhau ra sao. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc và phân biệt được RAM và ROM một cách dễ hiểu nhất.
RAM là gì?
RAM (Random Access Memory) là một trong những bộ phận của phần cứng máy tính. RAM được biết đến là bộ nhớ truy xuất ngẫu nhiên giúp có thể xử lý các thông tin, dữ liệu, chương trình, hệ điều hành,…
RAM là bộ phận quan trọng của máy tính, giúp việc truy xuất, khởi chạy của máy nhanh hay chậm tùy thuộc độ lớn của RAM như thế nào. Được biết là bộ nhớ nhanh nhất của máy nhưng chỉ là bộ nhớ khả biến mà thôi. Tức là sau khi tắt máy hay máy đột ngột mất điện thì bộ nhớ RAM sẽ không lưu lại bất cứ dữ liệu nào.
RAM có tác dụng gì?
RAM ảnh hưởng đến tốc độ xử lý các chương trình của máy tính nên nếu bộ nhớ RAM càng lớn thì máy sẽ càng chạy nhanh hơn. Trước đây chỉ có thể cố định bộ nhớ RAM trong máy nhưng với thời đại công nghệ hiện đại thì việc nâng cấp bộ nhớ RAM đã rất dễ dàng. Lúc đó người dùng có thể tăng tốc máy tính với nhiều hình thức nâng cấp RAM khác nhau để thực hiện nhu cầu của mình được tốt hơn.
Một ví dụ điển hình về vai trò của RAM trong máy tính là: Một không gian trong phòng bếp: Đầu bếp là processor – chip. Bàn nấu ăn là RAM – bộ nhớ tạm thời. Các nguyên liệu nấu ăn là data – dữ liệu được lấy ra từ tủ lạnh là hard drive – ổ cứng. Nếu bếp rộng, có nhiều chỗ trống, thì đầu bếp có thể làm việc thoải mái, nhanh và thậm chí là làm được nhiều việc một lúc. Ngược lại, tốc độ nấu sẽ chậm lại.
ROM là gì?
ROM (Read Only Memory) Đúng nghĩa cho ROM là bộ nhớ chỉ đọc. Bộ nhớ chỉ đọc này là bộ nhớ mà dữ liệu ghi vào từ trước chứa các chương trình giúp máy tính khởi động. Khi mất điện, các dữ liệu hoàn toàn không bị mất đi mà vẫn còn được lưu trữ. Đó là lý do máy tính có thể khởi động tại lần đầu tiên sử dụng. Vậy nên sau khi tắt máy bộ nhớ này đã lưu lại những chương trình để có thể bắt đầu cho việc khởi động máy tính lần tiếp theo. Nếu không có ROM, việc khởi động được hệ thống sẽ là một điều xa xỉ.
ROM có tác dụng gì?
Một ví dụ điển hình của ROM trong máy tính chính là BIOS, chip PROM lưu trữ những chương trình cần thiết để bắt đầu quá trình khởi động máy tính. Sử dụng bộ nhớ điện tĩnh là cách duy nhất để bắt đầu quá trình khởi động máy tính và các thiết bị khác sử dụng quy trình khởi động tương tự. Các chip ROM cũng được sử dụng trong hộp trò chơi (cartrigde) của thiết bị chơi game như Nintendo, Gameboy, Sega Genesis,… Những hộp này lưu trữ chương trình game trên một chip ROM được đọc bởi console khi kết nối với hộp.
Đơn giản mà nói thì các bạn có thể hiểu ROM là loại bộ nhớ trong đó dữ liệu đã được thiết lập trước và chứa các chương trình giúp máy tính khởi động. Nếu không có ROM chắc chắn máy tính của bạn cũng chẳng khác gì cục sắt vụn là mấy.
Sự khác nhau cơ bản giữa RAM và ROM
Qua định nghĩa trên hẳn bạn đọc đã nắm được bản chất và có thể phân biệt rõ ràng giữa RAM và ROM. Cùng so sánh và điểm lại sự khác nhau cơ bản giữa chúng nhé.
Chỉ tiêu so sánh RAM ROM Thiết kế Một thanh mỏng hình chữ nhật được lắp vào máy tính qua khe cắm trên máy. Thông thường thiết kế của RAM lớn hơn RAM Thiết kế bộ nhớ đọc ROM nhỏ hơn RAM là một ổ đĩa quang bằng băng từ, có nhiều chân được chế tạo bằng các mối nối tiếp xúc với bảng mạch của máy tính. Khả năng lưu trữ
Là bộ nhớ khả biếnKhông có khả năng lưu trữ dữ liệu thông tin, khi mất điện, tắt máy thì dữ liệu sẽ bị mất.
Là bộ nhớ bất biến (tĩnh)Có thể lưu trữ thông tin dữ liệu ngay cả khi đã tắt máy
Hình thức hoạt động
RAM hoạt động sau khi máy đã được khởi động và nạp hệ điều hành.Có thể loại bỏ, khôi phục, thay đổi dữ liệu trong RAM
ROM hoạt động trong quá trình khởi động máy tính.ROM có thể đọc và không thể chỉnh sửa điều gì trên nó.
Tốc độ
Xử lý dữ liệu nhanhTốc độ truy cập dữ liệu nhanh
Quá trình xử lý thông tin, dữ liệu chậm.Tốc độ truy cập dữ liệu chậm
Khả năng lưu trữ
Một bộ nhớ RAM có thể lưu trữ được nhiều dữ liệu.Có thể nâng cấp khả năng lưu trữ của RAM.
Một chip ROM chỉ thể hiện được 4MB đến 8MB dữ liệu và lưu trữ được ít dữ liệu hơn RAM. Khả năng ghi chép dữ liệu Ghi chép dữ liệu dễ dàng hơn bộ nhớ ROM đồng thời có thể dễ dàng truy cập hay lập trình lại thông tin lưu trữ trong RAM. Mọi thông tin lưu trữ trên ROM đã được lập trình sẵn, khó có thể thay đổi cũng như lập trình lại.
Lời kết
Tổng kết lại là:
- Có một sự khác biệt lớn giữa bộ nhớ chỉ đọc (ROM) và một bộ nhớ tạm thời (RAM): ROM có thể chứa dữ liệu mà không cần nguồn điện và RAM không thể. Về cơ bản, ROM có nghĩa là để lưu trữ vĩnh viễn, và RAM là để lưu trữ tạm thời.
- ROM được sử dụng chủ yếu trong quá trình khởi động máy tính, trong khi RAM được sử dụng trong các hoạt động bình thường của máy tính khi hệ điều hành đã được nạp.
- Ghi dữ liệu vào ROM là một quá trình chậm hơn nhiều so với viết nó vào một chip RAM.
- RAM có thể lưu trữ nhiều gigabyte (GB) dữ liệu, từ 1 GB đến 256 GB cho mỗi chip. ROM lưu trữ một vài megabyte (MB) dữ liệu, thường là 4 MB hoặc 8 MB cho mỗi chip.
Hy vọng thông qua bài viết này, các bạn sẽ có cái nhìn chính xác và phân biệt được sự khác nhau giữa RAM và ROM.
(Tham khảo nguồn website Totolink)