Trong lĩnh vực trồng trọt, phân bón là sản phẩm có vai trò đặc biệt quan trọng, không chỉ kích thích cây sinh trưởng, phát triển mà còn tăng sức cường sức đề kháng, chống chịu với sâu bệnh hại cũng như điều kiện thời tiết, môi trường sống không thuận lợi. Bên cạnh các loại phân hữu cơ truyền thống thì phân bón hóa học là sản phẩm cung cấp nhiều dưỡng chất cần thiết cho cây hơn. Và bài viết ngày hôm nay sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về phân bón hóa học là gì?
Contents
Định nghĩa phân bón hóa học là gì?
Phân bón hóa học là loại phân bón vô cơ được sản xuất từ các khoáng chất tự nhiên hoặc hóa chất tồng hợp theo quy trình công nghiệp. Sau khi trải qua các quá trình vật lý, loại phân này tồn tại ở các dạng muối khoáng mà khi bón cho cây trồng, chúng có thể hấp thụ dinh dưỡng và phát triển mạnh mẽ, ví dụ như nito, photpho, đồng, kẽm, kali, canxi,…
Phân bón hóa học là gì
Các loại phân bón hóa học
1. Phân đơn
Là loại phân bón hóa học mà trong thành phần của nó có yếu tố dinh dưỡng đa lượng nito, oxit photpho hữu hiệu hoặc oxit kali hữu hiệu. Tùy vào thành phần cụ thể mà người ta lại chia phân đơn thành các loại khác nhau:
- Phân đạm
Là loại phân bón có nito là yếu tố dinh dưỡng đa lượng nito. Các loại phân đạm thường dùng phổ biến hiện nay là : phân Ure (50% N, photphat amoni (16% N), nitrat amon (33-35% N), clorua amoni (24-25% ), xianamit canxi (20-21% N) và hợp chất chứa nito, các muối vô cơ dạng nitrat.
- Phân lân
Là loại phân bón có chứa lân (P) để cung cấp cho cây trồng (được tính bằng P2O5 hữu hiệu). Nó bao gồm:
+ Phân super lân (17-20%P): Phân dễ hòa tan thành dạng H2PO4- và nó thích hợp để bón cho nhiều loại cây trông. Tuy nhiên, phân lân có thể làm chua đất nên cần hạn chế bón trên đất chua, phèn.
+ Thermo phosphat (phân lân nung chảy với 15 – 18% P2O5 hữu hiệu): Màu xám đen, tồn tại ở dạng bột óng ánh. Loại phân này được dùng cho các chân đất chua, phèn, bạc màu và vùng trũng nhưng không thích hợp để bón cho chân đất kiềm, đất phù sa trung tính.
- Phân kali
Là loại phân bón hóa học có chứa chất dinh dưỡng đa lượng là kali và được tính bằng K2O hữu hiệu.
+ Phân kali sunphat (48-50% K): Có màu trắng, tồn tại dưới dạng tinh thể, không hút ẩm và tan nhanh trong nước. Loại phân này phù hợp với các loại cây có nhu cầu lưu huỳnh cao như cây có dầu, cà phê,..
+ Phân kali clorua (55 – 60% K2O): Tồn tại dưới dạng tinh thể đỏ hồng và là loại phân chiếm phần lượng phân kali trên thế giới. Nó giúp cây cứng cáp, tăng phẩm chất cũng như nâng cao chất lượng nông sản. Tuy nhiên, KCl không phù hợp với các giống cây trồng mẫn cảm với clo như sầu riêng, một số loại cây nguyên liệu,…
2. Phân phức hợp
Là loại phân bón hóa học có chứa từ 2 nguyên tố dinh dưỡng trở lên và được sản xuất bằng việc kêt hợp các thành phần lại với nhau để xuất hiện các phản ứng hóa học giữa chúng. Sản phẩm cuối cùng thu được là một hợp chất ổn định và có hàm lượng dưỡng chất cao. Trong phân phức hợp, người ta lại chia ra thành các loại sau:
- Phân DAP (Diamon photphat)
Trong phân DAP có chứa hai nguyên tố dinh dưỡng chính là lân P2O5 (44 – 46%) và đạm (16 – 18%). Nó phù hợp với các loại đất phèn, đất bazan nhưng không thích hợp với đất cát, đất bạc màu, các chân đất đang thiếu kali và cây lấy củ.
- Phân kali nitrat (KNO3)
Đây là loại phân đắt tiền có chứa 45 – 46% K2O và 13% là đạm. Nó giá trị dinh dưỡng cao, thích hợp để kich thích cây trồng ra hoa.
- Phân khoáng trộn hay còn gọi là phân bón hỗn hợp
Được tạo thành bằng cách phối trộn hai hay nhiều loại phân vô cơ như phân đa – trung – vi lượng theo 3 hình thức phối trộn là:
+ Trộn và vê lại thành viên.
+ Trộn các loại phân khô với nhau một cách cơ giới hóa.
+ Sản xuất với nhiều yếu tố lỏng.
Các loại phân bón hiện nay
Quy trình sản xuất phân bón hóa học
Tùy vào từng công nghệ sử dụng mà phân bón hoác học có quy trình sản xuất khác nhau. Ví dụ như:
1. Quy trình sản xuất phân NPK hóa lỏng
Đạm Ure, Kali trắng, MAP và các nguyên tố vi lượng khác sau khi trộn đều với nhau sẽ được chuyển sang tháp tạo hạt. Các nguyên liệu được đun nóng và duy trì ở mức nhiệt độ cố định và nguyên liệu chính Ure sẽ nóng chảy, sau đó hoà trộn cùng với các nguyên liệu khác tạo thành khối dịch đồng nhất.
Khối dịch này sẽ tự động được thả xuống máy tạo hạt ly tâm, các hạt dịch được bắn ra và rơi tự do trong không khí bên trong lòng tháp và tốc độ gió cực lớn thổi từ phía dưới của hệ thống quạt gió, tốc độ rơi của hạt sẽ giảm xuống và chúng sẽ được làm khô trước khi phân loại. Những hạt đat chuẩn yêu cầu sẽ được chuyển tiếp đến hệ thống phun bao màng để tránh bị vón cục.
2. Sản xuất phân bón bằng công nghệ hơi nước
Các nguyên liệu được dùng để sản xuất sẽ được trồn đều lại với nhau trước khi đưa vào máy tạo hạt. Tại máy tạo hạt, thùng quay các nguyên liệu để chúng trộn lẫn và kết dính lại với nhau nhờ sử dụng ure hóa lỏng và hơi nước.
Sau khi trộn đều và tạo thành cốt hạt, chúng sẽ được chuyển sang máy sấy thùng quay để sấy khô trước khi được chuyển qua sàng lọc và làm nguội. Những hạt sai kích thước chuẩn sẽ bị nghiền nhỏ và tái chế lại còn những hạt đạt tiêu chuẩn sẽ được chuyển sang máy đánh bóng, sau đó tới hệ thống đóng bao.
Ưu điểm của phân bón hóa học
1. Phân hóa học giúp tăng năng suất cây trồng
Phân bón hóa học cung cấp các dưỡng chất cần thiết để cây trồng có đủ điều kiện sinh trưởng và phát triển ổn định, góp phần tối đa hóa năng suất cây trồng.
2. Phân bón hóa học giúp tăng độ phì nhiêu cho đất
Bón phân đúng liều lương và thời điểm sẽ thúc đẩy sự hoạt động của các vi sinh vật có ích trong đất, nhờ đó mà đất màu mỡ, phì nhiêu hơn.
3. Phân hóa học giúp kích thích cây ra hoa, ra rễ
Phân bón cung cấp các điều kiện cần để tổng hợp protein, giúp cây tăng sức đề kháng và khả năng chống chọi lại dịch bệnh, hạn hán, các điều kiện xấu từ môi trường một cách tốt nhất để phát triển ổn định. Đặc biệt, nó còn kích thích cây ra rễ và nở hoa.
Ưu điểm của phân bón hóa học
Tác hại của phân bón hóa học
Việc lạm dụng bón phân bón vô cơ trong thời gian dài hoặc bón sai thời điểm, bón không đúng cách, bón quá nhiều là nguyên nhân gây ra suy kiệt nguồn đất, ô nhiễm môi trường và ảnh hưỏng xấu đến sức khỏe con người cũng như các sinh vật có ích trong đất. Cụ thể như sau:
1. Phân hóa học đối với cây trồng
– Ngăn cản sự hấp thụ các chất dinh dưỡng chất của cây trồng.
– Khi lạm dụng bón phân bón vô cơ trong thời gian dài , các axit được tạo thành sẽ phá hủy các chất mùn hữu cơ được tạo ra từ sự phân rã của các cơ thể vi sinh vật đã chết.
– Làm gia tăng sự mẫm cảm của các loại cây trồng đối với sâu bệnh hại vì phân hóa học giết chết các vi sinh vật có khả năng tăng sức đề kháng cho cây trồng khỏi một chứng bệnh nào đó có trong đất.
2. Phân hóa học đối với nguồn nước
Bón quá nhiều phân đạm sẽ gây ô nhiễm nguồn nước do loại phân này dễ bị hòa tan trong nước. Khi bị rửa trôi xuống các ao hồ, sông, suối, nó sẽ ngấm xuống nước ngầm và gây độc cho những sinh vật dưới nước do làm tăng lượng nitrat trong nước.
3. Phân hóa học đối với môi trường đất
Lạm dụng phân bón vô cơ là nguyên nhân khiến đất bị bạc màu, chai cứng, chua hóa, giảm độ pH và tích tụ một số kim loại nặng trong đất.
Các hệ vi sinh vật có lợi trong đất bị tiêu diệt dấn đến mất đi sự cân bằng sinh học vốn có.
4. Phân bón hóa học đối với môi trường không khí
Môi trường không khí bị ô nhiễm là do quá trình chuyển hóa làm bay hơi một số khí độc như amoniac khi sử dụng quá nhiều phân bón hóa học, nhất là các phân bón chứa đạm (N).
5. Phân hóa học đối với con người
Lạm dụng phân hóa học sẽ làm tồn dư đạm trong đất, nước và nông sản khiến người dùng nông sản bị ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như ung thư, chứng máu methaemoglobin,…
Tác hại của phân bón hóa học
Vậy là chúng tôi đã giúp các bạn trả lời được câu hỏi phân bón hóa học là gì cũng như các ảnh hưởng của nó đến con người, cây trồng và môi trường. Hy vọng rằng những thông tin này có thể giúp ích cho các bạn trong việc chăm sóc cây trồng và có một vụ mùa bội thu.
Hiện nay Vietchem chuyên cung cấp các loại vật tư xử lý khói khí thải chứa NOx, SOx, dung môi, hơi thủy ngân…phát thải từ các nhà máy công nghiệp như: khí amoniac hóa lỏng (Nh3), Ure, Đá vôi, dung dịch amoniac (NH4OH). Nếu có nhu cầu mua hàng quý khách hãy truy cập website https://ammonia-vietchem.vn/ hoặc liên hệ 0963 029 988 để được báo giá tốt.
Xem thêm:
-
Phân ure là gì? Thành phần, tác dụng và cách bón phân Ure