Bình bát có các công dụng sau:
- Quả chín ăn được nhưng không ngon vì vị hơi chát, ít ngọt, không thơm. Quả bình bát xanh sắc uống chữa sốt, tiêu chảy, kiết lỵ, giun sán, nhiễm khuẩn hô hấp.
- Hạt bình bát có thể chữa tiêu chảy, kiết lỵ nhưng có độ nên thường dùng ngoài. Lấy hạt giã nát, nấu nước đặc rồi dùng gội đầu trừ chấy rận hoặc ngâm quần áo trừ côn trùng nhỏ hoặc dùng làm nước trừ sâu tự nhiên. Hạt có thể đốt thành tro, trộn với dầu dừa bôi vào vết ghẻ lở cho chóng lành.
- Lá giã nát, ép lấy dịch cũng được dùng để trừ chấy rận cho người và gia súc.
Ở Philippin, vỏ thân và rễ con cây bình bát được dùng chữa đau dạ dày, viêm lợi, đau răng, hạ sốt.
Liều dùng
Liều dùng thông thường của bình bát là bao nhiêu?
Liều dùng không quy định cụ thể, tùy vào nhu cầu sử dụng và mục đích của toa thuốc. Ví dụ, dùng quả bình bát xanh thường lấy khoảng 8 – 12g thái mỏng, phơi khô rồi sắc uống để chữa sốt, tiêu chảy, kiết lỵ, giun sán…
Một số bài thuốc
Bình bát được sử dụng trong những bài thuốc dân gian nào?
- Chữa đau nhức xương khớp, tay chân nhức mỏi:
Dùng trái bình bát đập dập, kế tiếp hơ qua lửa nóng rồi chườm vào vị trí đau nhức. Nếu đau ở lưng có thể đặt trái hơ nóng lên lưng rồi nằm nghỉ ngơi.
- Chữa tiêu chảy, kiết lỵ, giun sán:
Dùng quả bình bát xanh, phơi khô, thái lát. Mỗi lần dùng 8 – 12g sắc lấy nước uống.
Lưu ý, thận trọng khi dùng
Cây bình bát có gây ra tác dụng phụ gì không?
Tùy từng trường hợp, các vị thuốc trong bài thuốc có thể cần gia giảm cho phù hợp. Do đó, tốt nhất bạn không nên tự ý phối hợp các loại dược liệu. Trong quá trình sử dụng, nếu thấy xuất hiện các triệu chứng bất thường, hãy tạm ngưng dùng và thông báo ngay cho bác sĩ.
Mức độ an toàn của dược liệu bình bát
Bình bát có chứa độc, nên cần hết sức thận trọng khi dùng. Không để nhựa, nước của cây bắn vào mắt để tránh kích ứng. Ngoài ra, khi sơ chế tránh để tiếp xúc trực tiếp với da vì nhựa cây có thể gây dị ứng, kích ứng, mề đay mẩn ngứa. Có thể giải độc bằng nước chanh. Để đảm bảo an toàn, bạn nên trao đổi với thầy thuốc trước khi muốn sử dụng loại cây này làm thuốc.
Tương tác có thể xảy ra với bình bát
Dược liệu này cũng có thể tương tác với một số thuốc, thực phẩm chức năng hay dược liệu khác mà bạn đang sử dụng.
Một số vấn đề sức khỏe cũng có thể không phù hợp khi sử dụng bình bát. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi dùng, bạn nên hỏi ý kiến của bác sĩ và thầy thuốc trước khi muốn dùng bất kỳ loại dược liệu hay thuốc từ dược liệu nào.
