Để giúp các em học sinh học tốt môn Ngữ Văn lớp 8, hocthattot.vn đã sưu tầm, biên soạn các bài soạn văn phong phú từ ngắn gọn, đầy đủ đến chi tiết.
Trong bài học này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài học về “Trường từ vựng”.
1. SOẠN VĂN TRƯỜNG TỪ VỰNG
Thế nào là trường từ vựng
Câu 1: Các từ in đậm trong đoạn trích sau có nét chung nào về nghĩa?
Mẹ tôi lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho tôi rồi xốc nách tôi lên xe. Đến bấy giờ tôi mới kịp nhận ra mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá như cô tôi nhắc lại lời người họ nội của tôi. Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi bật màu hồng của hai gò má. Hay tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươi đẹp như thuở còn sung túc? Tôi ngồi trên đệm xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường.
(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)
Trả lời:
– Các từ in đậm mặt, mắt, đầu, gò má, đùi, đầu, cánh, tay có nét chung về nghĩa: Đều để chỉ bộ phận cơ thể con người.
Luyện tập
Câu 1: Đọc văn bản Trong lòng mẹ của Nguyên Hồng, tìm các từ thuộc trường từ vựng “người ruột thịt”
Trả lời:
Trường từ vựng “người ruột thịt” trong văn bản Trong lòng mẹ: Thầy, mẹ, em , mợ, cô, cháu, mợ, em bé, anh, em, con, bà, họ, cậu.
Câu 2: Đặt tên trường từ vựng cho mỗi dãy từ dưới đây:
a) lưới, nơm, câu
b) tủ, rương, hòm, va-li, chai, lọ
c) đá, đạp, giẫm, xéo
d) buồn vui, phấn khởi, sợ hãi
e) hiền lành, độc ác, cởi mở
g) bút máy, bút bi, phẩn, bút chì
Trả lời:
a. Dụng cụ đánh bắt thủy, hải sản.
b. Vật để chứa, đựng.
c. Hoạt động của chân.
d. Trạng thái tâm lí
e. Tính cách con người
g. Dụng cụ để viết
Câu 3: Các từ in đậm trong đoạn văn sau đây thuộc trường từ vựng nào?
Vì tôi biết rõ, nhắc đến mẹ tôi, cô tôi chỉ có ý gieo rắc vào đầu óc tôi những hoài nghi để tôi khinh miệt và ruồng rẫy mẹ tôi, một người đàn bà bị cái tội là góa chống, nợ nần túng quá, phải bỏ con cái đi tha hương cầu thực. Nhưng đời nào tình thương yêu và lòng kính mến mẹ tôi lại bị những rắp tâm tanh bẩn xâm phạm đến…
(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)
Trả lời:
Các từ in đậm thuộc trường từ vựng:
– Tình cảm, thái độ của con người: hoài nghi, khinh miệt, ruồng rẫy, thương yêu, kính mến, rắp tâm.
Câu 4: Xếp các từ mũi, nghe, tai, thính, điếc, thơm, rõ vào đúng trường từ vựng trong bảng sau.
Khứu giác Thính giác
Trả lời:
Khứu giác Thính giác Mũi, thơm, rõ Nghe, tai, thính, điếc
Câu 5: Tìm các trường từ vựng của mỗi từ sau đây: lưới, lạnh, tấn công.
Trả lời:
– Lưới:
+ đồ dùng bắt cá: vó, chài, nơm…
+ dụng cụ, máy móc:lưới sắt, túi lưới, mạng lưới điện…
+ tấn công: đá thủng lưới, lưới phục kích.
– Lạnh
+ thời tiết: rét, buốt, cóng, tê,…
+ tình cảm: lạnh nhạt, giọng nói lạnh lùng, mặt lạnh tanh…
+ màu sắc: màu xám lạnh, màu xanh ngắt
– Tấn công
+ Bạo lực: tấn công , phòng thủ , cố thủ .
+ Chiến lược, chiến thuật: phản công , tấn công , tổng tấn công
Câu 6: Trong đoạn thơ sau, tác giả đã chuyển các từ in đậm từ trường vựng nào sang trường từ vựng nào?
Ruộng rẫy là chiến trường,
Cuốc cày là vũ khí,
Nhà nông là chiến sĩ,
Hậu phương thi đua với tiền phương
Trả lời:
Các từ: chiến trường, vũ khí, chiến sĩ vốn thuộc trường từ vựng “quân sự” chuyển sang trường từ vựng về “nông nghiệp”
Câu 7: Viết một đoạn văn ít nhất có năm từ có cùng trường từ vựng “trường học” hoặc trường từ vựng “môn bóng đá”.
Trả lời:
Màn trình diễn của đội tuyển bóng đá U23 Việt Nam tại giải Châu Á năm 2018 thực sự đã để lại trong lòng người hâm mộ những ấn tượng khó phai. Các cầu thủ đã cho chúng ta trải nghiệm những cung bậc cảm xúc đáng nhớ. Với lối chơi đẹp mắt, những đường bóng chính xác, những bàn thắng xuất thần trên sân cỏ đã khiến hình ảnh Việt Nam tỏa sáng trên đấu trường thể thao quốc tế. Đặc biệt, giải đấu đã cho chúng ta thấy được tinh thần đoàn kết đáng ngưỡng mộ của các cầu thủ, của người hâm mộ nói riêng và nhân dân Việt Nam nói chung. Qua giải đấu này, tinh thần dân tộc lại được bùng cháy mãnh liệt khiến chúng ta tự hào. Kì tích Á quân môn thể thao “vua” U23 Châu Á sẽ là mốc lịch sử khó quên của thể thao Việt Nam, của đất nước Việt Nam.
Trường từ vựng “môn bóng đá”: đường bóng, bàn thắng, sân cỏ, cầu thủ, thể thao “vua”…